Alkohol w kosmetykach

Aloha!

Alkohol alkoholowi nierówny - ta zasada odnosi się do alkoholi spożywczych oraz tych występujących w kosmetykach. ;) Wśród alkoholi pojawiających się w składach kosmetyków jest małe zamieszanie. Istnieje przekonanie odnośnie tego, że każdy alkohol jest zły i trzeba go unikać. O tym jak to naprawdę z tym jest wspominam w dalszej części tego posta.

Co to są alkohole?

Alkohole to związki organiczne, które zawierają jedną lub więcej grup hydroksylowych. Grupa hydroksylowa to grupa wodorotlenowa, czyli składająca się z atomu tlenu i wodoru (w zapisie chemicznym sumarycznym oznaczana jako -OH). Alkohole są powszechnie kojarzone z napojem alkoholowym, czyli napoju bazującym na etanolu. Jednak alkohole mają szerokie zastosowanie nie tylko w branży spożywczej, ale także w kosmetyce, farmacji i przemyśle (rozpuszczalniki, paliwo, tworzywo sztuczne itd.).

Podział alkoholi

1. Alkohole monohydroksylowe -  zawierają jedną grupę hydroksylową (jeden tlen i jeden wodór). Większość z nich jest promotorami przejścia i ułatwia przenikanie substancji aktywnych. Działają konserwująco i pełnią funkcję rozpuszczalnika. Przedstawiciele tej grupy mogą podrażniać i nadmiernie wysuszać ze względu na swoje odtłuszczające i odkażające działanie. Przedstawiciele tej grupy w kosmetykach:

- alkohol etylowy (Alcohol, Ethyl Alcohol, Etanol);

- alkohol denaturowany (Alcohol denat.) - to alkohol etylowy, który został skażony;

- alkohol izopropylowy (Isopropyl Alcohol);

- alkohol benzylowy (Benzyl Alcohol) - alkohol aromatyczny, wykorzystywany jako substancja zapachowa oraz konserwant, maksymalne stężenie: 1%;

- alkohol cynamonowy (Cinnamyl Alcohol) - alkohol aromatyczny stosowany jako substancja zapachowa, maksymalne stężenie: 0,01% (w produktach spłukiwanych) lub 0,001% (w produkcie niespłukiwanym).

Przykłady kosmetyków: woda brzozowa Kulpol (Alcohol), masło do włosów Winogrono i Awokado Alverde (Alcohol), odżywka odbudowująca Yves Rocher (Isopropyl Alcohol), tonik do twarzy Clearskin Avon (Alcohol denat.).

Woda brzozowa Kulpol

2. Alkohole polihydroksylowe - zawierają dwie lub więcej grup hydroksylowych. W większości odpowiadają za nawilżenie poprzez pobieranie cząsteczek wody z otoczenia. Mogą podrażnić. Przykłady składników z tej grupy:

a) diole - mają dwie grupy hydroksylowe:

- fenoksyetanol (Phenoxyethanol) - pochodna glikolu etylenowego (niestosowanego w kosmetyce), stosowany jako konserwant, lubi podrażnić i wysuszyć, maksymalne stężenie: 1 %;

- glikol propylenowy (Propylene Glycol) - oprócz działania nawilżającego ułatwia przenikanie substancji w głąb skóry, działa również konserwująco i jest rozpuszczalnikiem, może podrażniać,

maksymalne stężenie: 50%;

- glikol butylenowy (Butylene Glycol) - ma działanie podobne do glikolu propylenowego.

Przykłady kosmetyków: krem odżywczy do skóry suchej i wrażliwej Mixa (Phenoxyethanol), maski do włosów Kallos, np. Aloe, Caviar (Propylene Glycol),

Maska Kallos Caviar

b) alkohole cukrowe - mają trzy lub więcej grup hydroksylowych:

- gliceryna inaczej glicerol (Glycerin) - bardzo popularna i tania substancja nawilżająca, świetny rozpuszczalnik dla tłuszczy, może działać silnie komedogennie (zapycha pory skóry);

- ksylitol (Xylitol) - działa nawilżająco i wzmacnia funkcje ochronne skóry, hamuje rozwój mikroorganizmów (działa konserwująco), wzmacnia mineralizację szkliwa zębów;

- mannitol (Mannitol) - nawilża, zmniejsza stan zapalny i reguluje pracę gruczołów łojowych, daje efekt chłodzenia;

- sorbitol (Sorbitol) - pobiera wodę z otoczenia przez co działa nawilżająco, reguluje proces odnowy naskórka, stabilizator emulsji.

Przykłady kosmetyków: tonik Liście Manuka Ziaja (Glycerin), płyn micelarny Green Pharmacy (Glycerin), lekki krem brzozowy Sylveco (Xylitol), balsam marokański Planeta Organica (Glycerin).

Tonik z kwasami Liście Manuka Ziaja

c) cukry - pod względem budowy chemicznej są alkoholami. Działają nawilżająco i kojąco.

- glukoza (Glucose);

- fruktoza (Fructose);

- sacharoza (Saccharose, Sucrose, Sugar) - potocznie zwana przez nas cukrem.

Przykłady kosmetyków: maska lniana Sylveco (Sucrose), pomadka peelingująca Sylveco (Sucrose).

Maska lniana Sylveco

3. Alkohole tłuszczowe - w zasadzie ta grupa wchodzi w skład alkoholi monohydroksylowych. Są to emolienty, czyli substancje tworzące ochronny film, co zapobiega odparowywaniu wody. Mogą działać komedogennie (zapychać pory) lub aknegennie ("wypryszczać") - są to emolienty tak zwane tłuste. Przykłady:

- alkohol cetylowy (Cetyl Alcohol) - emulgator (umożliwia powstanie emulsji) i stabilizator, zwiększa poślizg;

- alkohol stearylowy (Stearyl Alcohol) - emulgator i stabilizator emulsji, zmniejsza przezroczystość kosmetyków, zagęszcza;

- alkohol cetearylowy (Cetearyl Alcohol) - mieszanka alkoholu cetylowego i stearylowego, emulgator i stabilizator;

- alkohol mirystylowy (Myristyl Alcohol) - zwiększa lepkość kosmetyku, używany jest do produkcji surfaktantów (środków powierzchniowo czynnych, czyli detergentów);

- alkohol laurylowy (Lauryl Alcohol) - zmiękczacz, używany do produkcji surfaktantów;

- alkohol arachidylowy (Arachidyl Alcohol) - stabilizator emulsji;

- alkohol behenylowy (Behenyl Alcohol) - emulgator, substancja pianotwórcza.

Przykłady kosmetyków: maski Biovax, np. Naturalne Oleje (Cetyl Alcohol, Cetearyl Alcohol), maska regenerująca z kolagenem i olejem żurawinowym GoCranberry (Cetearyl Alcohol), krem do twarzy aloesowy Bioluxe (Cetearyl Alcohol).

Krem aloesowy Bioluxe

Warto wiedzieć

- Istnieją liczne alkohole, które nie zostały powyżej wspomniane głównie ze względu na brak stosowania ich w kosmetyce, ale też ze względu na rzadkość występowania.

- Alkohole mogą pełnić różne funkcje. Mogą być rozpuszczalnikami, emolientami, humektantami (nawilżaczami), konserwantami, substancjami zapachowymi itd.

- Nie wszystkie alkohole podrażniają i wysuszają. W skrócie: 

a) ostrożnie z Alcohol, Ethyl Alcohol, Etanol, Alcohol denat., Isopropyl Alcohol, Benzyl Alcohol, Cinnamyl Alcohol, Phenoxyethanol,
b) mniej ostrożnie z całą resztą - chociaż pamiętajmy, że też mogą zaszkodzić jeśli mamy do tego predyspozycje lub źle je zastosujemy (np. alkohole tłuszczowe mogą zapchać pory skóry, a gliceryna przesuszyć jeśli zastosujemy ją bez dodatku emolientu).

Kilkanaście godzin po napisaniu tego posta przyszło mi do głowy żeby poszukać blogi, na których jest podejmowany temat alkoholi w kosmetykach i po prostu je podlinkować dla zainteresowanych (tak samo pouzupełniam inne tematy, ale potrzebuję na to trochę czasu). Myślę, że stanowią dobre uzupełnienie tego, co napisałam. :) Zajrzyjcie więc jeszcze do:
- Azime
- Babskie sprawy
- Fair Hair Care
- Puszysławy

Co sądzicie o tej grupie? Czy wszystkie alkohole są Wam straszne?

Pozdrawiam,

Iza.